Tình trạng ngày càng phổ biến và có thể là dấu hiệu của các bệnh lý thần kinh nghiêm trọng. Đừng xem nhẹ việc hay quên – đây có thể là bước khởi đầu của sa sút trí tuệ và cần được can thiệp kịp thời.

Hay quên thường xuyên – Đừng chủ quan
Rất nhiều người cho rằng việc quên tên người quen, quên cuộc hẹn hay không nhớ đồ vật mình vừa đặt ở đâu là chuyện bình thường. Nhưng thực tế, khi tần suất và mức độ hay quên ngày càng gia tăng, đó có thể là biểu hiện của bệnh lý suy giảm trí nhớ, không chỉ ảnh hưởng đến chất lượng sống mà còn là dấu hiệu cảnh báo sớm của các rối loạn thần kinh nghiêm trọng như Alzheimer hoặc sa sút trí tuệ (dementia).

Suy giảm trí nhớ là gì?
Suy giảm trí nhớ là tình trạng khả năng ghi nhớ, lưu trữ và phục hồi thông tin bị suy yếu. Người bệnh gặp khó khăn khi nhớ lại sự kiện gần đây, học kiến thức mới, hoặc thực hiện các công việc quen thuộc.

Tình trạng này có thể thoáng qua do căng thẳng, thiếu ngủ, hoặc dùng thuốc. Tuy nhiên, nếu kéo dài và tiến triển nặng hơn theo thời gian, suy giảm trí nhớ có thể là biểu hiện của bệnh lý thần kinh cần được chẩn đoán và điều trị đúng cách.

Nguyên nhân gây suy giảm trí nhớ bệnh lý

1. Lão hóa não bộ theo tuổi tác
   Sau tuổi 40, số lượng tế bào thần kinh bắt đầu suy giảm, làm chậm khả năng xử lý và lưu trữ thông tin.
   
   
2. Sa sút trí tuệ (Dementia)
   Là hội chứng bao gồm nhiều rối loạn như Alzheimer, mất trí nhớ mạch máu, sa sút trí tuệ thể Lewy... Các bệnh này ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng tư duy, ghi nhớ và hoạt động thường ngày.
   
   
3. Chấn thương sọ não
   Tổn thương vùng não chịu trách nhiệm về trí nhớ sẽ dẫn đến mất trí nhớ tạm thời hoặc vĩnh viễn.
   
   
4. Thiếu máu não hoặc đột quỵ nhẹ (TIA)
   Làm giảm oxy và dưỡng chất đến các vùng não, ảnh hưởng nghiêm trọng đến chức năng nhận thức.
   
   
5. Thiếu dinh dưỡng kéo dài
   Đặc biệt thiếu vitamin B1, B6, B12, Omega-3, sắt, kẽm... có thể gây thoái hóa tế bào thần kinh.
   
   
6. Căng thẳng, trầm cảm, rối loạn lo âu
   Các trạng thái tâm thần tiêu cực làm giảm khả năng tập trung và lưu giữ ký ức.
   

Nhận biết sớm các dấu hiệu suy giảm trí nhớ

• Quên những sự kiện vừa xảy ra hoặc thông tin mới học.
  
  
• Hỏi đi hỏi lại một vấn đề trong thời gian ngắn.
  
  
• Gặp khó khăn trong việc gọi tên đồ vật quen thuộc.
  
  
• Lạc đường ở những nơi thường xuyên lui tới.
  
  
• Khó tập trung khi đọc sách, làm việc hoặc trò chuyện.
  
  
• Gặp rối loạn trong khả năng lập kế hoạch, tổ chức công việc.
  
  
• Có sự thay đổi tính cách như dễ cáu, rút lui khỏi xã hội.
  

➡️ Nếu những dấu hiệu này diễn ra thường xuyên và gây ảnh hưởng đến sinh hoạt hằng ngày, cần được thăm khám thần kinh sớm để loại trừ nguy cơ mắc các bệnh lý não bộ.

Các giai đoạn của bệnh suy giảm trí nhớ

1. Giai đoạn nhẹ: Người bệnh chỉ quên những việc nhỏ, nhưng vẫn tự chủ trong sinh hoạt cá nhân.
   
   
2. Giai đoạn trung bình: Cần sự hỗ trợ của người thân trong một số việc hằng ngày, trí nhớ kém rõ rệt.
   
   
3. Giai đoạn nặng: Không nhận ra người thân, mất khả năng giao tiếp, cần được chăm sóc toàn diện.
   

Việc phát hiện bệnh ở giai đoạn sớm giúp trì hoãn tiến triển, cải thiện chất lượng sống và giảm gánh nặng cho gia đình.

Giải pháp hỗ trợ điều trị và phòng ngừa suy giảm trí nhớ
1. Kiểm tra và điều trị sớm

• Đến khám chuyên khoa thần kinh khi có dấu hiệu hay quên kéo dài.
  
  
• Thực hiện các test trí nhớ, chụp MRI/CT sọ não để xác định nguyên nhân.
  

2. Bổ sung dưỡng chất cho não bộ

• Vitamin B1, B6, B12: Hỗ trợ dẫn truyền thần kinh.
  
  
• Omega-3 (DHA, EPA): Giúp duy trì cấu trúc và chức năng neuron.
  
  
• Ginkgo Biloba: Tăng tuần hoàn máu não, cải thiện trí nhớ.
  
  
• Choline, Acetyl-L-Carnitine: Tăng khả năng ghi nhớ và học tập.
  

Sử dụng thực phẩm chức năng đúng liều, đúng nguồn gốc và theo tư vấn chuyên môn.

3. Xây dựng lối sống bảo vệ trí nhớ

• Giấc ngủ chất lượng: Ngủ đủ 7–8 giờ mỗi đêm, tránh ngủ muộn.
  
  
• Tập thể dục đều đặn: Cải thiện tuần hoàn máu và kích thích sản sinh tế bào não mới.
  
  
• Tập luyện trí não: Giải đố, học ngoại ngữ, chơi nhạc cụ… giúp tăng kết nối neuron.
  
  
• Dinh dưỡng cân bằng: Hạn chế thực phẩm chế biến sẵn, nhiều đường và chất béo bão hòa.
  

Suy giảm trí nhớ: Không chỉ của người cao tuổi
Ngày nay, nhiều người trẻ cũng đối mặt với suy giảm trí nhớ sớm do áp lực công việc, thiếu ngủ, dinh dưỡng kém hoặc lạm dụng thiết bị số. Việc nâng cao nhận thức và chăm sóc sức khỏe não bộ từ sớm sẽ giúp ngăn ngừa sa sút trí tuệ trong tương lai.

Kết luận
Bệnh lý suy giảm trí nhớ không còn là chuyện của tuổi già hay chỉ là biểu hiện "não cá vàng". Đó là lời cảnh báo quan trọng từ não bộ về tình trạng sức khỏe thần kinh đang suy giảm. Chủ động nhận biết sớm, điều chỉnh lối sống và bổ sung dưỡng chất phù hợp là cách hiệu quả để giữ gìn trí nhớ minh mẫn và chất lượng sống bền vững.